Ucieczka z sowieckiego “raju” … Historia niewiarygodnej podróży dziesiątków tysięcy Polaków –
przymusowej tułaczki, rozpoczętej zimą 1940 roku na dawnych polskich Kresach; tułaczki, której szlak
wiódł przez piekło syberyjskich mrozów i pustkowia Kazachstanu. Przez „amnestię” udzieloną
niewinnym i nadzieję na ratunek. Poprzez straszne lata głodu, chorób, niepewności i śmierci. Przez
Buzułuk, Tockoje, Karagandę, Jangi-Jul, Taszkent, Pahlavi, Teheran, Isfahan …
Zasadniczym celem projektu jest przede wszystkim odnalezienie i udokumentowanie materialnych i
niematerialnych pamiątek po dziesiątkach tysięcy obywateli polskich, ofiar stalinowskich represji i
deportacji, przebywających na terenach wspomnianych państw po „amnestii” z roku 1941, a
następnie po przeniesieniu zgrupowań polskich z terenów Powołża do Azji Środkowej oraz w
trakcie i po ich ewakuacji wraz z Armią Polską generała Władysława Andersa ze Związku
Radzieckiego na Bliski Wschód. Istotny element projektu stanowić będą notacje historyczne w
formie wywiadu (video lub audio) z żyjącymi jeszcze świadkami historii. Ważną częścią planowanej
podróży będzie również odszukanie i wykonanie dokumentacji audiowizualnej stanu polskich
cmentarzy znajdujących się na terenie Rosji, Kirgistanu, Uzbekistanu, Turkmenistanu i Iranu, jak
również – w miarę dostępności zbiorów – kwerendy archiwalne i dokumentalne.
Kolejnym celem wyprawy jest sporządzenie rzetelnej i obiektywnej relacji dziennikarskiej z
codziennego życia nowoczesnych państw Azji Środkowej. Zamierzam zebrać materiały do szeregu
publikacji na temat roli państw Azji Środkowej we współczesnym świecie, ich rozwoju w warunkach
odzyskanej niepodległości, codzienności ich mieszkańców, sytuacji społecznej i rozwoju (bądź jego
braku) norm współczesnego społeczeństwa obywatelskiego, oraz również nawiązać kontakt i
przeprowadzić wywiady ze znaczącymi postaciami życia społecznego, politycznego i religijnego, w
tym tamtejszej Polonii i jej liderów.